«Սարփին Թուրքիա է, թուրքական հող, թուրքերի համար» Համացանցում տարածվել է մի տեսանյութ, որտեղ ներկայացվում է վրաց֊թուրքական սահմանային Սարփի գյուղում տիրող իրավիճակը:

Թուրքական «Գորշ գայլեր»-ը թուրքական ազգային երգ են ներկայացնում, որտեղ ի թիվս այլոց հնչում է «թուրքական հող թուրք ժողովրդի համար» կոչը:

Աջարիայի Խելվաչաուրիի շրջանում Վրաստանի և Թուրքիայի սահմանին տեղակայված Սարփին երկու երկրները կապող Սեւծովյան հիմնական անցակետն է։ Այս շրջանի բնակչության մեծ մասը ազգությամբ լազ են:

Վրացական «Mediacity» պարբերականը ուշադրություն է հրավիրում այն փաստին, որ «Գորշ գայլեր» ընդգրկված է աշխարհի ահաբեկչական կազմակերպությունների շարքում: Երբ նախորդ դարի 80-ականներին «Գորշ գայլեր» ծայրահեղական խմաբվորումը թափ էր հավաքում, հենց նրանց կողմից սպանվեց վրաց հայրենասեր Ախմեդ Մելաշվիլիին:

Հոդվածում նաև ասվում է․

««Գորշ գայլեր» կազմակերպությունը հիմնվել է Փեթհուլլա Գյուլենի կողմից, որի անդամները այսօր Սիրիայում Իսլամական պետության շարքերն են համալրում: Ժամանակին հենց Գյուլենն է խնդրանքով դիմել Սաակաշվիլիին «Նյուրջլարի» նույն ինքը «Գորշ գայլերի» անդամներին Վրաստանի քաղաքացիություն շնորհելու հարցով: Սաակաշվիլին չի մերժել Գյուլենի խնդրանքը և... »»»

Սեպտեմբերի 29-ին Ախալցխայի Մարտա թաղամասում գտնվող հայկական Սբ. Նշան եկեղեցին վերջապես ունեցավ գիշերային լուսավորություն: Մեր հավաստի տեղեկություններով մի քանի օր առաջ Սամցխե-Ջավախքի նահանգապետ Ակակի Մաջուտաձեն բարձրացել էր Սբ. Նշան եկեղեցի եւ զրուցել եկեղեցու հարեւանությամբ ապրող հայերի հետ: Նահանգապետը մարդկանց հետ քննարկել էր եկեղեցու լուսավորության եւ ժանգոտված գմբեթների ներկելու տեխնիկական հարցերը:

Հիշեցնենք, որ սեպտեմբերի 16-ին «Վրացական երազանք»-ի մաժորիտար պատգամավորի թեկնածու Գեորգի Կոպաձեն հանդիպեց քաղաքի հայ հասարակության հետ, որտեղ խոստացավ Սբ. Նշան եկեղեցու համար անցկացնել գիշերային լուսավորություն: Այդ ժամանակ մարդիկ պատգամավորի թեկնածուին խնդրեցին լուծել նաեւ ժանգոտված գմբեթների ու կտուրի ներկելու համար իրավունք ստանալու հարցը:

Սեպտեմբերի 28-ին Վրաստանի ԱԳՆ-ում տեղի են ունեցել երկկողմ քաղաքական խորհրդակցություններ Հայաստանի և Վրաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների միջև: Հայկական պատվիրակությունը գլխավորում էր ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Շավարշ Քոչարյանը, իսկ վրացականը՝ Վրաստանի ԱԳ նախարարի տեղակալ Գիգի Գիգիաձեն:

Քաղաքական խորհրդակցությունների ընթացքում կողմերը քննարկել են երկկողմ քաղաքական հարաբերությունների և երկու երկրների միջև առևտրատնտեսական կապերի ներկա վիճակին և հետագա զարգացմանն առնչվող հարցերի լայն շրջանակ: Խորհրդակցությունների օրակարգում առանձնահատուկ ուշադրություն էր դարձվել տրանսպորտի, էներգետիկայի, մշակույթի և կրթության ոլորտներում համագործակցության խորացմանը: Կողմերն ընդգծեցին առկա իրավական դաշտի ցուցակագրման անհրաժեշտությունը:

Զրուցակիցներն անդրադարձել են նաև միջազգային կազմակերպությունների շրջանակներում համագործակցության ակտիվացմանն առնչվող հարցերի, մտքեր փոխանակել միջազգային և տարածաշրջանային բազմաթիվ խնդիրների շուրջ:

Բացի ազգային փոքրամասնությունների հիմնախնդրի նկատմամբ ունեցած
կուսակցության տեսլականը, ժամանակակից Վրաստանի համար, կենսականորեն կարևոր
է այն, թե ինչպես է տեսնում կոնկրետ քաղաքական ուժը երկրի արտաքին
քաղաքական ուղղվածությունը: Ինչպես է գնահատում առկա սպառնալիքները, և
ընդհանրապես, որքանով է ազգային նրա արտաքին քաղաքականությունը, որքանով է
համապատասխանում վրաց պետականության շահերին...

Եթե աչքի տակով անցկացնենք վրաց քաղաքական դաշտը, ապա կնկատենք, որ
կուսակցությունների մեծամասնությունը, Վրաստանի շրջանային անվտանգությունը
կապում են թուրքական պետությունների` Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ:

Միակ քաղաքական ուժը, որը բացեիբաց հայտարարում է թուրքական պետության
կողմից եկող վտանգների և սպառնալիքների մասին, դա «Հայրենասերների
միություն-միավորված ընդդիմություն» կուսակցությունն է: Ի դեպ,
«Հայրենասերների միություն» կուսակցությունն այն միակ վրացական քաղաքական
կուսակցությունն է, որը հայերի ցեղասպանության հարցի նկատմամբ սեփական
դիրքորոշումը հստակորեն արձանագրեց և 1915-23թթ Ցեղասպանության ճանաչումն
ու դատապարտումը կապեց վրաց ազգային շահերի հետ:

Հարգելի ընթերցողի ուշադրության ենք ... »»»

Միասնական ժողովրդավարական շարժման առաջնորդ Նինո Բուրձանաձեն հանդիպեց Ախալցխայի, Ադիգենի եւ Բորժոմիի բնակիչների հետ: Նինո Բուրջանաձեն Սամցխե-Ջավախքի բնակիչներին ներկայացրեց իր նախընտրական ծրագիրը: Կայուն էկոնոմիկա, սոցիալական ծրագրեր, լավ հարաբերություն հարևան երկրների հետ՝ այս ամենը խոստանում է իրագործել «Միասնական ժողովրդավարական շարժումը» խորհրդարանական ընտրություններին հաղթելու պարագայում:

Նինո Բուրջանաձեն իր մաժորիտար թեկնածուի հետ միասին լսեց Ադիգենի Մոխե գյուղի և Ախալցխայի բնակիչների խնդիրները: Կուսակցության առաջնորդը խոստացավ որ ռուսական շուկան բաց կլինի վրաց ֆերմերների համար: Ադիգենի շրջանի Մոխե գյուղում Բուրջանաձեն հանդիպեց նաեւ մահմեդական ազգաբնակչությանը եւ կիսվեց իր մտքերով, որ կարելի էր կանխել նախկինում տեղի ունեցած կրոնական հենքի վրա լարվածությունը:

«Ցավոք Ադիգենում, Ախալցխայում և համոզված եմ Բորջոմիում էլ նույն խնդիրներն են, ինչպես նաև ամբողջ Վրաստանում: Հասարակությունը բողոքում է որ ոչ մեկ ուշադրություն չի դարձնում նրանց վրա: Օրինակ Ադիգենի բնակիչները բողոքում էին որ արդեն մի քանի տարի է ոչ մի կառավարական գործիչ չի այցելել իրենց, ոչ քաղաքապետը ոչ էլ այլ պետական գործիչներ: Այս տարածաշրջանը հարուստ է կարտոֆիլով և զանազան մրգերով, բայց ցավոք ն... »»»

Հարգելի ընթերցողի ուշադրության ենք ներկայացնում «Վրացական երազանք»
կուսակցության անդամ, համամասնական ցուցակով պագամավորի թեկնածու Ռուսլան
Պողոսյանի հարցազրույցը:

Արդեն 4 տարի է ինչ «Վրացական երազանք»-ը երկրի կառավարման ղեկին է
կանգնած: Միևնույն ժամանակ կարող ենք եզրակացնել, որ կուսակցության կողմից
2012 թվականին ազգային փոքրամասնություններին տված խոստումները՝ նրանց
քաղաքական-ազգային ու մշակութային իրավունքների իրականացնման հետ կապված,
չեն իրականացվել: Վրաստանի հայալեզու դպրոցներին արդեն որերրորդ տարին է
ինչ դասագրքեր չեն մատակարարվում, փոքրամասնությունները կրկին մնում են
քաղաքական գործընթացներից դուրս, թիֆլիսահայերը դերևս չունեն ներկայացուցիչ
քաղաքային ղեկավարության մարմնում, տեղական ինքնակառավարման բարեփոխումը
մնաց անվերջնական, լեզվական փոքրամասնությունների իրավունքները
համապատասխան օրենքով դերևս պաշտպանված չեն... Այսօր, 2016 թվականի
ընտրություններում, ազգությամբ հայ Վրաստանի քաղաքացիներն ինչու՞ պիտի ձայն
տան «Վրացական երազանք»-ին:

- Ինչ վերաբերում է նախընտրական խոստումներին և այլն: Եթե օբիեկտիվորեն
դատենք, կարող ենք ասել, որ այսօր՝ Վրաստանում, ազգային
... »»»

Ախալցխայի քաղաքապետարանը սեպտեմբերի 26-ից տեղափոխվեց նոր շենք: Երեկվանից քաղաքային իշխանությունները սկսեցին աշխատել նոր վարչական շենքում: Ախալցխայի քաղաքապետարանը տեղափոխվեց նախկին գամգեոբաի շենք, որը գտնվում է Կոստավա № 18 վրա: Քաղաքապետի հասարակության հետ կապի վարչության տեղեկատվությամբ նոր շենքում քաղաքապետարանը եւ քաղաքային խորհուրդներն են գործելու:

4 623 քառակուսի մետր տարածք ունի տվյալ շենքը և ներկայումս հարմարեցված է նաեւ հաշմանդամների համար: Հիշեցնենք, որ նրանից հետո, երբ քաղաքը դարձավ ինքնակառավարվող, քաղաքապետարանը և քաղաքային խորհուրդը ժամանակավորապես մնացին հին շենքում, որտեղ գտնվում էր Սամցխե-Ջավախքի նահանգապետարանը:

Հոկտեմբերի 1-ին ժամը 17:00-ին Ախալցխայի հայկական Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու բակում տեղի է ունենալու Ախալցխայի շրջանի հայ ազգաբնակչության հանդիպումը «Վրացական երազանք»-ի պատգամավորի թեկնածու Գեորգի Կոպաձեյի հետ: Հանդիպման ընթացքում բարձրացվելու են քաղաքի ու շրջանի հայությանը հուզող հարցեր:

Սիրելի ժողովուրդ ձեր մասնակցությունը տվյալ հանդիպմանը շատ կարեւոր է:

Հայապահպանության խնդիրը ոչ միայն Ջավախքում, այլ ամենուր է առաջնահերթ, իսկ Վրաստանում՝ մասնավորապես. Tert.am-ի հետ զրույցում նշեց Ջավախքի ընդհանուր փոխանորդության առաջնորդ Հայր Բաբկեն վարդապետ Սալբիյանը։ «Որովհետև Վրաստանը Հայաստանի դաշնակից ու բարեկամ երկրներից մեկն է, որտեղ ապրում է մոտավորապես 500 հազար հայ, և հայության այստեղ լինելը Հայաստանի Հանրապետության ամուր լինելու գրավականն է»,- նշեց նա։

Հայր Բաբկենի խոսքով՝ Վրաստանում հայապահպանությունը ոչ միայն եկեղեցին է կազմակերպում, այլ համայնքային կյանքի միջոցով է այն կազմակերպվում։ «Օր օրի բացվում են երիտասարդական կենտրոններ, որոնք նպաստում են հայեցի դաստիարակությանը։ Երևի տասը տարի առաջ նման կենտրոն բացելու մասին մտածելը ծիծաղելի կլիներ, այսօր արդեն, փառք Աստծո, իրական է։ Բավական կենտրոններ եկեղեցու կողմից են բացվել, որտեղ հավաքվում են մեր երեխաները»,- ասաց նա։

Ըստ վարդապետ Սալբիյանի՝ կարևոր է լեզվի պահպանության խնդիրը։ «Մեզ համար գերակա խնդիր է, որպեսզի հայոց լեզվին տրվի որպես երկրորդ պետական լեզվի կարգավիճակ, ես չգիտեմ դա ինչքանով է իրականանալի, բայց որ հայերը պետք է կարողանան խոսել պետական լեզվով՝ դա միանշանակ է»,- ասաց նա և նշեց, որ Վրաստանում հայկական դպրոցները հիմնական ֆակուլտատիվ են անցնում հայ ժող... »»»

Ախալցխան հին ժամանակներից հայտնի է որպես արվեստների եւ արհեստների երկիր: Այն հայտնի է նաեւ որպես շատ հայ մեծերի հայրենիք: Աշխարհի ամենահայտնի հայերի Շառլ Ազնավուրի եւ չորս ժամով Հռոմի պապ դարձած Կարդինալ Աղաջանյանի նախնիները եւս Ախալցխայից են եղել: Այս անունները կարելի է դեռ երկար թվարկել, սակայն բավարարվենք դեռ դրանով:

Ախալցխան ժամանակին անվանել են «Քիչիկ Ստամբուլ» իր մշակույթի, արհեստների, արվեստների ու բուռն առեւտրային կյանքի շնորհիվ: Նաեւ քաղաքի տարեց մարդկանց կողմից խոսվում է, որ երբ Կարապետ Սրբազան Բագրատունին Արեւմտյան Հայաստանի Կարին քաղաքից 1830թ. մարդանց էր տեղափոխում Ռուսաստանի կայսրության հարավային սահմաններ, Ախալցխան շատ է դուր եկել նրան ու նա որոշել է Կարին քաղաքի մտավորական խավի սերուցքը տեղավորել հենց Ախալցխա, որտեղ արդեն դարերով գոյություն ուներ հայկական համայնք: Այսինքն ստացվում է, որ Ախալցխայի հայ ժողովուրդը խառնուրդն է Գուգարաց աշխարհի ու Կարնո ժողովրդի: Եւ հենց դրանով է պայմանավորված այն փաստը, որ Ախալցխան շատ հայ հանճարների բնօրրան է հանդիսացել եւ ինչու չէ նաեւ կարողացել է 1918թ. թուրքական հարձակման դեմ կազմակերպել հիանալի ինքնապաշտպանություն: Այս ամենից ակնհայտ է դառնում, որ Ախալցխան իր ողջ պատմության ընթացքում հանդիսացել է շրջանի մշակութային, հո... »»»

Բիձինա Իվանիշվիլին սեպտեմբերի 19-ին Ախալցխայում տեղի ունեցած ուղիղ եթերի ժամանակ պատասխանում էր Սամցխե-Ջավախքի լրագրողների հարցերին: Սամցխե-Ջավախքի հայ հասարակությանը հուզող հիմնական հարցը ուղղված Բիձինա Իվանիշվիլուն Jnews.ge-ին էր. «2012 թ.-ին, երբ Դուք Ախալքալաքում էիք, դուք խոստացել էիք, որ կվավերացվի «Տարածաշրջանային լեզուների Եվրոպական խարտիան», ըստ որի հայոց լեզուն կունենար տարածաշրջանային լեզվի կարգավիճակ»:

Բիձինա Իվանիշվիլու պատասխանը հետեւյալն էր. «Ախալքալաքում չկա հայոց լեզվի սահմանափակում, նման սահմանափակում չկա: Կարծում եմ, որ խնդիրն այլ է, ընդհակառակը, այնտեղ ապրող հայերը չգիտեն վրացերեն: Պետական լեզվի չիմացությունը նրանց համար ստեղծում է մեծ խնդիրներ: Տեղի էթնիկ հայերը չգիտեն պետական լեզուն, չեն կարող ասիմիլացվել և ստանալ պաշտոններ: Այդ հարցում նրանց հարկավոր է մեծ օգնություն: Եվ դրանում նրանց օգնում էին նախկինում, իմ ժամանակ, և հիմա: Մեր պարտականությունն է օգնել նրանց պետական լեզուն սովորելու հարցում»:

Փաստացի Բիձինա Իվանիշվիլին անուղակի հաստատում է, որ եթե տեղի հայերը գիտենան պետական լեզուն ապա կարող են ձուլման ենթարկվել ու ստանալ պետական պաշտոններ: Եթե մենք էլ խոստովանենք հենց դա է ամենամեծ վտանգը Սամցխե-Ջավախքի հայության համար: Այդ պատճառ... »»»

Հայաստանի Հանրապետության անկախության 25-րդ տարեդարձը տոնական էր նաև վիրահայության համար:

2016 թվականի սեպտեմբերի 21-ին, Վիրահայոց թեմի բոլոր եկեղեցիներում կատարվեց հանրապետական մաղթանք: Թբիլիսիի Սուրբ Գևորգ առաջնորդանիստ եկեղեցում արարողությունը նախագահեց Թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տեր Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանը:

Տոնական տրամադրությունը շարունակվեց Վիրահայոց թեմի «Հայարտուն» կենտրոնի Գալուստ Գյուլբենկյան սրահում, որտեղ կայացավ հանդիսություն՝ նվիրված անկախության վերահաստատման 25-րդ տարեդարձին: Դահլիճում տեղեր էին զբաղեցրել Վրաստանում Հայաստանի Հանրապետության դեսպանության դիվանագետները, հոգևոր դասը, թբիլիսահայ համայնքային գործիչներ, մտավորականության ու հասարակայնության ներկայացուցիչներ:

Ներսես Շնորհալի երգչախմբի կողմից Հայաստանի Հանրապետության պետական օրհներգի կատարմամբ մեկնարկեց հանդիսությունը:

Հայաստանի Հանրապետության երիտասարդ պետականության անսասանության, քառօրյա ապրիլյան պատերազմում հայ զինվորի հայրենասիրության և նվիրվածության, նրա խնկելի հիշատակի մասին սրտի խոսք ասաց Վրաստանի հայ մտավորականների միության նախագահ, պատմաբան Ենոք Թադևոսյանը:

Հայ ժողովրդի մաքառումներով անցած պատմության էջերին անդրադարձ կատարեց Վրաստանու... »»»

Սեպտեմբերի 21-ին, քաղաք Ախալցխայի USAID ժողովրդական ներգրավածության մեդեա կենտրոնում մաժորիատար թեկնածուները հանդիպում ունեցան ոչ կառավարական կազմակերպության ներկայացուցիչների հետ: Հարցերին պատասխանում էին մաժորիտար թեկնածուները՝ «Միասնական Ժողովրդավարական շարժում»-Բեսիկ Խիթարիշվիլի: «Ազագյին միասնական շարժում»-Վաժա Չիտաշվիլին: Նախընտրական բլոկ « Դավիդ Թարխան- Մոուրավի, Իրմա Ինաշվիլի, Վրաստանի պատրիոտների դաշինք-Նիկոլոզ Ինասարիձեն: Նախընտրական բլոկ «Մեր Ժողովրդական կուսակցություն»-Զուրաբ Պակսաձեն: Իրակլի Ալասանիա-«Ազատ դեմոկրատներ»-Շալվա Գոգոլաձեն: «Վրազ երազանք-Դեմոկրատական Վրաստան »-Գիորգի Կոպաձեն:

Առաջին հարցը հյուրերին տվեց Գիորգի Անդղուլաձեն՝ «Դեմոկրատ մեսխերի միության» տնօրենը: Նա հետաքրքրվեց թե զարգացման ինչպիսի ճանապարհ է պետք ընտրել որ տարածաշրջանում զարգացման առաջընթաց լինի: Պակսաձեն ասաց որ ունի փոքրիկ գործարան որտեղ միրգ են չորացնում և այսպիսի փոքրիկ գործարաններ անհրաժեշտ է կառուցել շատ գյուղերում դրա համար, որ այս տարածաշրջանը հարուստ է մրգերով: Պարոն Ինասարիձեն ուշադրությունը դարձրեց զբոսաշրջության վրա, դրա համար էլ հարկավոր է որ շրջանում զարգանա ենթակառուցվածքը: Գյուղատնտեսության համար էլ հարկավոր է գյուղերում փոքրիկ գործարաններ բացել-կարծում է պարոն Ինա... »»»

Ըստ 2016 թվականի Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետի և տարածաշրջանային հիմնադրամի ծրագրերի`Նինոծմինդայի շրջանում կասֆալտապատվի չորս կիլոմետր հատված և կկատարվի մոտ ութ կիլոմետր դեպի Հայաստանի սահման տանող կենտրոնական ճանապարհի հիմնանորոգում: Ըստ այդմ`ամբողջությամբ կասֆալտապատվի երկու ճանապարհ, կբարեկարգվի 3 փողոց, ինչպես նաև կկատարվի մայթերի ասֆալտապատում, նոր եզրաքարերի տեղադրում և դիտահորերի կարգավորում:

Մեծ թափով շարունակվում են ասֆալտապատման աշխատանքները: Ներկա դրությամբ սկսվել են Էրզրումյան և Շահումյան փողոցների նախաասֆալտապատման և ասֆալտապատման աշխատանքները: Այս երկու փողոցների համար տրամադրված ընդհանուր գումարը կազմում է չորս հարյուր երեսունհինգ հազար լարի, որից հարյուր երեսուներեք հազարը տրամադրվել է Էրզրումյան փողոցի շինարարությանը, իսկ երեք հարյուր մեկ հազարը`Շահումյան փողոցին:

«Ըստ պայմանագրի` աշխատանքների ավարտման վերջին ժամկետը սեպտեմբերի 12-ն է: Նինոծմինդայի շրջանում ասֆալտապատման աշխատանքների կատարման համար տրամադրված ընդհանուր գումարը միլիոն յոթ հարյուր հազար է, որն էլ լրիվությամբ իրացվել է:
Այս տարի հիմնականում ասֆալտապատվում են գյուղեր տանող ճանապարհները, որպեսզի գյուղերի բնակիչները գիտակցեն, որ մեր ուշադրության կենտրոնում է ոչ միայն քաղաք... »»»

25 տարի առաջ Խորհրդային Հայաստանի քաղաքացիները պատմական որոշում կայացրեցին` անկախությունը ընտրելով որպես միակ հնարավոր կարգավիճակ եւ երկրի հետագա զարգացման անշեղ ուղի:

Սեպտեմբերի 20-ին Ախալցխայի Հայկական Կրթամշակութային կենտրոնում նշեցին Հայաստանի Հանրապետության 25 ամյակը: Այդ առիթով կենտրոնում տեղի ունեցավ միջոցառում: Միջոցառման մեկնարկը տրվեց Հայաստանի Հանրապետության պետական հիմնով, որից հետո կենտրոնի պատմության ուսուցիչ Արամ Սիմոնյանը շնորհավորելով բոլոր ներկաներին մանրամասն ներկայացրեց 1991թ. սեպտեմբերի 21-ի խորհուրդը:

Միջոցառման ընթացքում կենտրոնի երիտասարդները պարեցին հայկական պարեր ու երգեցին Հայաստանին նվիրված հայրենասիրական երգեր:

Կենտրոնի համակարգող էդուարդ Այվազյանի խոսքերով սեպտեմբերի 21-ը Հայաստանի երրորդ Հանրապետության անկախության օրն է, որը շատ կարեւոր օր է ցանկացած հայի համար, սակայն նրա խոսքերով 1918թ. մայիսի 28-ը դա Հայաստանի առաջին Հանրապետության անկախության օրն է, որը կերտվել է բազմաթիվ կռիվների ու անհամեմատ մեծ դժվարությունների միջոցով եւ դա եւս իրավունք չունի մոռանալու հայ երիտասարդությունը ու միշտ պետք է նշի այն որպես հիմնական անկախության օր:

Միջոցառմանը ներկա էր նաեւ կենտրոնի առաջին տնօրեն Գրիգոր Մինասյանը ... »»»